De bloemen waar ik vanuit mijn therapiestoel op kijk

zijn vandaag zo lente dat ik ze ook maar even

op mijn blog zet. 

Vaardigheden leren of innerlijke groei?

In mijn praktijk komt het nogal eens voor dat cliënten willen werken aan gevoelens van angst of onzekerheid in sociale situaties. In veel gevallen is men al eerder in therapie of coaching geweest, of heeft men cursussen gedaan of zelfhulpboeken gelezen.

Als ik dan doorvraag hoe dat geholpen heeft, dan blijkt vaak dat er veel is ingezet op het leren van vaardigheden. Bijvoorbeeld zoals je dat leert in een assertiviteitscursus of sociale vaardigheidstraining. 

Je leert dan bijvoorbeeld hoe je contact kunt maken, hoe je je mening kunt geven. Of men heeft in individuele therapie of coaching geleerd om negatieve gedachten om te buigen tot meer positieve gedachten waardoor dit als een steuntje in de rug kan voelen…

Maar… als je bijvoorbeeld alle vaardigheden aanleert die er zijn met betrekking tot assertiviteit, en je blijft je diep van binnen, onbewust, wat onzeker voelen. Dan word je niet ècht assertief, niet ècht sociaal vaardig, maar een beetje bits, hard, zuur, kortom een wat vervelend type. In het contact zit er dan geen echte rust, zekerheid, geen ècht goed gevoel achter je vaardigheden. 

Ik vergelijk dat vaak met een brug bouwen of een touw spannen tussen twee bergen. Je kunt leren dat te doen, en er overheen lopen, maar zolang het alleen vaardigheden zijn voel je diep van binnen dat de angst, onzekerheid, twijfel achterliggend nog aanwezig zijn. Je gaat dus heel krampachtig lopen - je vasthouden aan je geleerde vaardigheden, terwijl je je nog steeds diep van binnen niet goed en rustig voelt - of je gaat bij een tegenslag direct weer onderuit.

Dat is heel frustrerend en je vraagt je dan af: "Waarom lukt het mij nou niet om dat te doen, terwijl ik het toch geleerd heb… en terwijl andere mensen met dezelfde vaardigheden en technieken het wel kunnen?" "Waarom lukt het nou niet om echt te bouwen en vooruit te komen..?"

Vaardigheden hebben vooral nut als je eerst werkt aan je achterliggende persoonlijke ontwikkeling. Aan het dieperliggende onderbewuste proces, aan je innerlijk gevoel van zekerheid, zelfbewustheid, vertrouwen, innerlijke rust etcetera. 

Vaardigheden, cursussen en coaching zijn als 'bouwen'. En je kunt pas bouwen als de grond waarop je bouwt klaar, voorbereid en stabiel is.

Zo'n innerlijke ontwikkeling, waar we in hypnotherapie aan werken, is in deze vergelijking als het dichten van de kloof tussen die twee bergen, waardoor de overtocht geen spannende onderneming wordt op basis van vaardigheden, maar waardoor je stabiel, creatief en zeker van de ene naar de andere kant kunt gaan.

Daarom is het verstandig om eerst in therapie te gaan en te werken aan je onbewuste achterliggende gevoelens, en pas dan in therapie of coaching of met behulp van zelfhulpmateriaal vaardigheden aan te leren. Zodat je niet bouwt op drijfzand, maar je je stabiel verder kunt ontwikkelen.

Roken en het effect van een retorische vraag.

Nieuw onderzoek aan de Radboud Universiteit in Nijmegen toont iets aan wat we eigenlijk allemaal wel weten, en waar we in therapie veel gebruik van maken... maar het helpt wellicht om hier bewuster van te zijn in het dagelijks leven:

De onderzoekers, die de aandacht richten op rookgedrag (maar de conclusies gelden voor veel vormen van gedrag) concluderen dat als je rokers het gezondheidsrisico van hun sigaret wilt laten inzien dat je dan beter een retorische vraag op het sigarettenpakje kunt zetten dan een medisch feit.

De teksten als ‘Rokers sterven jonger’ of ‘Roken is dodelijk’ of foto’s van zwartgeteerde longen en zieke mensen, zoals ik deze laatst in Thailand op pakjes sigaretten zag, verliezen al heel snel hun effect.

In veel gevallen wordt er zelfs afweer getriggerd: het roept innerlijk commentaar op als ‘Ik rook niet over mijn longen...’, ‘mijn opa is 94 geworden en rookte elke dag’ etcetera.

Een vraag, daarentegen, heeft de neiging om aan te zetten tot onbewust doorzoeken. Ons onderbewuste heeft namelijk de automatische neiging om met iedere vraag en iedere onduidelijkheid aan de slag te gaan. Automatisch gaan we een antwoord zoeken naar bijvoorbeeld de vraag: “Welke consequenties heeft dit voor je longen?”

Dat zoeken doen we in een onbewust proces en daar ligt nu juist het nut van retorische vragen op bijvoorbeeld een pakje sigaretten: in een innerlijk zoekproces wordt onbewust een vraag beantwoord. 

De kans dat hier een effect vanuit gaat, is veel groter, omdat het antwoord uit de persoon zelf komt. De roker biedt geen weerstand aan al die belerende teksten, maar komt zelf diep van binnen tot een antwoord. Daarmee is er als het ware een zaadje geplant waarin de roker zelf iets bedenkt als reactie op een eerder gelezen vraag.

In het onderzoek werden rokers met diverse pakjes sigaretten geconfronteerd. En het bleek dat de rokers van pakjes met een retorische vraag een tijdje later hun gezondheidsrisico’s door het roken ernstiger inschatten dan de rokers die pakjes sigaretten rookten met teksten of plaatjes.

Depressie is besmettelijk

Nieuw onderzoek van de University of Notre Dame, gepubliceerd in Clinical Psychological Science, toont aan dat de manier van denken en doen die depressieve mensen depressief maakt besmettelijk is voor anderen.

In het onderzoek kregen 103 studenten een kamergenoot toegewezen. Na één, drie en zes maanden werden de studenten onderzocht op hun cognitieve kwetsbaarheid en depressieve symptomen.

Uit het onderzoek bleek dat studenten die een kamergenoot met een hoge mate van cognitieve kwetsbaarheid hadden, deze cognitieve kwetsbaarheden overnamen.  

De studenten die met meer depressieve studenten samen waren kregen vaker last van depressieve symptomen.

In de dagelijkse praktijk zie ik dat het leren van bepaalde vaardigheden, zowel bewust als onbewust, er toe bijdraagt dat mensen - zelfs met een aanleg voor depressies - minder of geen last hebben van depressieve stemmingen. Ze leren in therapie ‘zelfsturing’ om hun oude depressieve gewoonten te doorbreken. 

De titel van het onderzoek doet me denken aan de titel van een goed boek over depressie, namelijk ‘Depression is Contagious’ van een van ‘s werelds grootste autoriteiten op het gebied van depressie en hypnotherapeut Michael Yapko.

Ik raad het boek regelmatig aan als ik werk met depressieve cliënten. Het is een praktisch zelfhulpboek, evenals zijn andere boek ‘Breaking the Patterns of Depression’. 

Behandeling van angst en fobie

Als ik kritisch kijk naar wat er zo allemaal beschikbaar is op het gebied van angst- en fobiebehandeling dan valt me op dat er vaak gesproken wordt over ‘leren omgaan met je fobie’ of ‘inzicht krijgen in je angst’ of ‘leven met een paniekstoornis’.

Alleen deze korte omschrijvingen maken al duidelijk dat je in dat traject verkeerd bezig bent. 

Het gaat er niet om dat je ‘leert omgaan met...’, het gaat er om dat je je angst bij de oorsprong aanpakt en dat je angst verdwijnt. 

Een fobie en angst is als een recept dat je razendsnel in jezelf doorloopt. Sommige ingrediënten zijn bewust, maar veel ingrediënten zijn onbewust. 

Je weet vaak zelf niet precies hoe je onbewust, in je gevoel, je angst maakt of oproept.

Je doet iets waar je geen grip op hebt, maar de essentie is dat je het zelf doet. Een deeltje bewust en een groot deel onbewust.

Waar het op aankomt is dat je dat onbewuste gedrag verandert, zodat je automatisch een ander recept afwerkt en je niet telkens opnieuw onbedoeld uitkomt in je fobie of angst.

Het lijkt heel simpel, en in essentie is dat het ook. Dus geen ‘omgang met’, maar ‘veranderen van dat mechanisme’, dat is waar het om gaat.

Vermijd rood vlees

Recent Amerikaans wetenschappelijk onderzoek toont aan dat de stof carnitine die in rood vlees zit een aanzienlijk verhoogde kans geeft op hart- en vaatziekten.

De stof carnitine wordt in de darmen omgezet tot TMAO, en deze stof zorgt ervoor dat de aderen hard worden en verkalken.

Eerdere onderzoeken hebben al aangetoond dat rood vlees, zoals varkensvlees, rundvlees of schapenvlees, slecht is voor het hart in verband met de grote hoeveelheid verzadigd vet en cholesterol en dat het tevens het risico op kanker vergroot.

Het onbewuste...?!

Stel je voor dat je op straat loopt en je komt iemand tegen waarbij je denkt: “Waar ken ik die van... ?? Bekend gezicht...” en je probeert het te herinneren. Maar het lukt je niet, en je gaat gewoon weer verder met de dingen die je aan het doen bent. Het kan dan best zo gaan dat je ‘s avonds zit te eten en ineens schiet de naam van die persoon je te binnen...!

Hoe kan dat?!  Dat is een alledaags voorbeeld van hoe je onbewuste op zoek was naar die naam, zonder dat je daar bewust van was. We noemen dat onbewust of ‘transderivationeel’ zoeken. Of je hebt een hele weg door de stad gereden zonder daar echt bewust van te zijn, je was in gedachten verzonken... en toch heb je veilig gereden. Dat zijn enkele alledaagse voorbeelden van het werk van je onbewuste.

Pas in 1963 ontdekte de neurochirurg Grey Walter voor het eerst dat mensen voordat ze zich bewust zijn van een gevoel al naar een gevoel handelen. En veel onderzoeken hebben al aangetoond dat we beslissingen eerst onbewust nemen en (soms een fractie van een seconde daarna) doen alsof we het allemaal bewust op een rijtje hebben gezet en bedacht hebben.

Je zou je de menselijke geest kunnen voorstellen als een ijsberg. Het topje boven water is het bewuste, maar het grootste deel zit onder water, dat is het onbewuste. Maar zonder het onbewuste zou het bewuste niet kunnen bestaan en niet kunnen functioneren.

Even een paar feiten: Het bewuste werkt met een snelheid van 60 bits per seconde. Het onbewuste werkt met een snelheid van 11,2 miljoen bits per seconde. We kunnen onbewust zo’n 200.000 keer zoveel verwerken als bewust. Bewust kunnen we maar één ding tegelijk, onbewust hebben we vaak tal van parallelle processen actief.

Allerlei heel gecompliceerde zaken doen we vanuit het onbewuste gestuurd moeiteloos en automatisch. Neem bijvoorbeeld lezen, dat heb je met moeite aangeleerd en nu doe je het volledig automatisch en dat soms terwijl je praat... en autorijdt... Wat je onbewuste kan is ongelooflijk.

Het is daarom vrij naïef als je denkt dat je met een bewust inzicht wel tal van zaken in je leven, in je gedrag of in je gevoel zal veranderen. Soms lukt dat, als je onbewuste gaat meewerken, maar meestal is alleen bewust inzicht en analyseren zoiets als het paard achter de wagen spannen... Op basis van alleen bewuste inzet, inzicht en discipline hou je iets uiteindelijk niet vol. Dat gebeurt pas als het een automatisch onbewust proces is geworden.

Het onbewuste is veruit het grootste deel van ons bewustzijn en zorgt er voor dat we leren, dat we op ideeën komen, het regelt alle automatismen in ons lichaam en in onze geest en zorgt er voor dat we niet hoeven na te denken over de meeste dingen die we doen. Ze gaan vanzelf. Van lopen tot autorijden, van schrijven tot op ideeën komen, van je blij voelen tot oude pijnlijke herinneringen weer voelen, van blozen tot angsten, van slapen tot allerlei psychosomatische klachten.

Als mensen zelf contact willen maken met dat onbewuste ervaren de meeste mensen een blokkade. Dat lukt niet zomaar. En dat is maar goed ook, want het gedeelte van onze geest waar alle geautomatiseerde zaken plaatsvinden, is als het ware beveiligd. Je kunt op je werk ook niet zomaar bij de techniek achter het computersysteem, daar heb je ‘systeembeheerders’ voor.

Om die blokkade voorbij te gaan, iets aan te leren op het niveau van automatismen en om dus bij het mechanisme achter je klacht te komen, heb je een hypnotherapeut nodig.

Zonder trance geen echte verandering. Als in het onbewuste ‘het kwartje niet valt’ blijft het bij mooi ‘praten over’, bij ‘inzicht’. Alleen als het achterliggende mechanisme in je onbewuste verandert, ga je dingen echt automatisch, blijvend en vanzelf anders doen.

We kennen allemaal genoeg voorbeelden van mensen die met de beste inzichten aan de slag gaan... maar maanden of soms jaren later weer terug zijn waar ze waren begonnen. 

Veranderingen die niet geworteld zijn in het onbewuste zijn als plantjes die bij de minste geringste storm weer omwaaien.

Gebruik muziek om fijne gevoelens te versterken.

Sommige mensen zijn heel goed in het versterken van onprettige gevoelens. Als ze zich verdrietig of down voelen draaien ze verdrietige of sombere muziek... Dat is prima, voor even, als je moeite hebt om gevoelens te uiten en je daar toch behoefte aan hebt...

Maar het is zeker niet verstandig om je regelmatig met bijvoorbeeld muziek of vervelende herinneringen dieper in een onprettig gevoel te draaien! Gebruik muziek of herinneringen vooral om goede gevoelens te versterken... Zo simpel is dat.

Sommige zaken zijn niet zo uit te leggen... Zo voel ik me bijvoorbeeld in Griekenland altijd meer thuis dan in welk ander buitenland ook. En dat terwijl ik toch geen Griekse roots heb. 

Vandaag even een stukje Griekenland in een paar minuten muziek. Een paar jaar geleden was ik in Griekenland bij een fantastisch openluchtconcert van Yianis Kotsiras.  Zo kun je bij muziek soms genietend weer even helemaal terug zijn...

Waarschijnlijk wakkert het opkomende mooie weer mijn Griekse verlangen wat aan...

Vandaag, precies zeven jaar geleden, overleed 

onze grote volksschrijver Gerard Reve.

Toevallig kwam ik vandaag bij wat opruimwerk

een mooie gedichtje van hem tegen.

Je bent meer...

Mijn zeer gewaardeerde collega Lianne de Graaff heeft een prachtige nieuwe website. De moeite waard om er even rond te kijken. Lianne is meer dan weer een coach...

Op een gezonde manier je bloeddruk verlagen

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat hypnotherapie zeer werkzaam is voor het verminderen van veel vormen van hoge bloeddruk. Zowel op de korte, middellange en lange termijn is het effect van hypnotherapie zeer positief.

De reden hiervoor is gelegen in het feit dat we door het werken met het onbewuste niet alleen het automatisme van de spanningsregulatie gunstig kunnen beïnvloeden, maar dat we heel direct het bloeddrukregulerend systeem kunnen beïnvloeden.

Dat bloeddrukregulerend systeem werkt zo nauwkeurig dat gemeten kan worden dat alleen al het denken aan lichamelijke activiteit en het praten over bijvoorbeeld conflictsituaties de bloeddruk verhoogt.

Bij het verschijnsel ‘hoge bloedruk’ horen soms ook bepaalde persoonlijkheidskenmerken en bepaald gedrag. In die gevallen kan er in therapie eventueel ook inzichtgevend, emotieverwerkend of gedragsveranderend worden gewerkt.

Daarnaast kunnen we in hypnotherapie rechtstreeks werken aan het verlagen van de bloeddruk of het verminderen van de bijkomende klachten, als hoofdpijn, duizeligheid, blozen, hartkloppingen, oorsuizen, verminderde concentratie en emotionele instabiliteit.

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een enkele hypnotherapeutische sessie van veertig minuten de bloeddruk één dag aanzienlijk doet dalen. Het gaat er om dat de cliënt in therapie leert om dit zelf, onbewust, te doen. Zo leert de cliënt zichzelf van binnen uit, onbewust - en dus los van denken en weten - permanent te sturen richting een relaxter gevoel en een gezonde bloeddruk.

Vandaag, met nog meer mooi weer op komst, een vrolijk liedje. Ik kende het niet, maar mijn dochtertje Arwen (7 jaar oud) kwam er mee aan. Het is heel aanstekelijk...

Te veel alcohol schadelijk voor geheugen van jongeren

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat jongeren die regelmatig te veel drinken daarmee hun langetermijn-geheugen aantasten.

De onderzoekers concluderen dat ook het vermogen tot het opnemen van nieuwe informatie sterk achteruitgaat door regelmatig te veel alcohol.

De reden hiervoor wordt gevonden in het feit dat alcohol slecht is voor de hippocampus. Dit deel van het brein is van cruciaal belang bij leerprocessen en het geheugen. Het is nu juist dit deel van het brein dat bij jongeren nog in ontwikkeling is en daardoor extra kwetsbaar voor schadelijke invloeden.

Geklutst ei in de schil...!?

Ik schreef het al eerder, en het blijft een mysterie, maar mijn posts over eieren worden altijd opvallend veel bekeken. Bij toeval zag ik dit filmpje, dus wie na Pasen nog trek heeft in een ei kan dit ook eens proberen. Succes...!