Studeren met pen en papier

Nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat het maken van aantekeningen met pen en papier een beter effect heeft op onze informatieverwerking dan aantekeningen maken op je laptop of tablet.

Onderzoekers testten studenten die teksten moesten bestuderen en daarbij aantekeningen maakten. De ene groep deed dat op tablets en laptops, de andere groep met pen en papier.

Er kwamen duidelijke verschillen aan het licht: de groep met pen en papier kon net zo goed feiten reproduceren als de groep met de laptops, maar als het ging om inzicht en creatieve interpretatie en gebruik van de informatie dan scoorden de studenten die aantekeningen maakten met pen en papier opmerkelijk hoger.

Ook na een week bleek dat de verschillen met betrekking tot de informatieverwerking van de teksten in stand bleven. 

Het schrijven met pen en papier stimuleert personen om de informatie al bestuderend meer te verwerken en te interpreteren, en zodoende ook minder letterlijk over te nemen. In dat laatste zit juist de kracht.

Ook de studenten die de aantekening op hun laptop minder letterlijk overnamen en al schrijvend zelf zinnen formuleerden en samenvatten, in plaats van letterlijk over te typen, scoorden beter dan de studenten die snel, letterlijk de informatie op laptops overtypte.

Het schrijven met pen en papier, het creatief samenvatten, steekwoorden verbinden met pijlen, iets samenvattend tekenen, mindmaps maken etcetera heeft voor het bestuderen en verwerken van informatie ver uit de voorkeur. 

Vrij van angst en paniek

Vrijwel dagelijks werk ik in mijn praktijk met mensen die lijden onder angst- en paniekklachten. Vaak hebben deze klachten in de loop van de jaren een enorme impact gekregen op het leven. Mensen zijn bepaalde dingen gaan vermijden, houden voortdurend rekening met het dreigende risico van een paniekaanval en zijn bang voor de volgende aanval.

In de meeste gevallen hoor ik dan een lange geschiedenis van behandeling en zelfhulp. Maar als ik dan hoor wat er daadwerkelijk in de hulpverlening gebeurd is, dan kan je in veel gevallen eigenlijk nauwelijks spreken van ‘behandeling’.

De eerste tijd gaat vaak verloren met het eindeloos ‘praten over’ je klacht. Dat lucht zeker op, maar daarmee ben je nog niet van je klacht af. En dan komt er vaak een periode van cognitieve gedragstherapie en wordt aan de hand van RET of ABC geleerd om de angst te beheersen en je angstgedachten om te buigen. Soms gebeurt dat individueel, veel vaker nog in een groep.

Dan zit je daar in totaal uren te luisteren naar de gedachtenspinsels en angsten van een ander. Dat alles in de hoop dat je zo leert hoe jij jouw angstgedachten kunt ombuigen…

Er wordt vaak verteld dat je angst voortkomt uit je gedachten en dat als je je gedachten de baas bent, dat je angst dan verdwijnt. 

Dat is maar de halve waarheid en het werkt slechts in een beperkt aantal gevallen. Bij de mensen die ik dagelijks zie, heeft het in ieder geval niet gewerkt. Zij lopen vaak al jaren met angst en paniek rond.

Angst en spanning komt namelijk voort uit een onbewust mechanisme van spanning vasthouden, opkroppen, wegdrukkken en zo druk opbouwen. Door je gedachten wordt die weggedrukte spanning soms getriggerd, maar… ook als je die gedachten niet zou hebben, heb je nog steeds teveel spanning en zoekt die spanning een uitweg.

Bij de behandeling van je angst en paniekklachten is het dus van belang dat je het onbewuste mechanisme, het automatisme achter je klacht, aanpakt. Anders is het vaak dweilen met de kraan open.

In mijn therapie met clienten veranderen we datgene wat je diep van binnen doet. We veranderen als het ware het recept waarmee je voortdurend, onbewust, je angst ‘maakt’. 

Op deze wijze kun je echt je paniek de baas worden, verdwijnen je paniekaanvallen en belangrijker nog: kun je er voor zorgen dat je veel minder angst en spanning bij je hebt, zodat je in het algemeen veel beter gaat functioneren en je vrij blijft van andere spanningsgerelateerde klachten. 

Tom à la ferme

Xavier Dolan maakte een prachtige filmische adaptatie van het toneelstuk ‘Tom à la ferme’ van Michel Marc Bouchard.

De films van Dolan stijgen voor mij altijd uit boven de meeste films die ik zie. ‘Tom à la ferme’ / ‘Tom at the farm’ is een prachtig gefilmde, adembenemende thriller. De hoofdpersoon, Tom, gespeeld door Xavier Dolan zelf, reist af naar de boerderij van zijn overleden vriend. 

Daar op de boerderij ontstaat een duister psychologisch drama dat me een beetje doet denken aan de beklemmende spanning in de literatuur van James Purdy. Donker, mysterieus, pervers en met een voortdurende geladenheid.

De film is - evenals de andere films van Dolan - een aanrader. Hij verschijnt begin september op dvd.

Angstklachten de baas

NIEUWE BLOGPOST OVER 'ANGSTKLACHTEN DE BAAS'

Intensief facebook-gebruik zorgt voor problemen

Nieuw onderzoek aan de universiteit van Missouri brengt opnieuw aan het licht dat intensief twitteren en Facebook-gebruik een nadelig effect heeft op je relatie.

Het gebruik van Facebook en twitter nemen in veel gevallen de rol van sociale contacten over. De behoefte aan echt sociaal contact wordt middels het surrogaat van de social media tijdelijk bevredigd, waardoor er (onbewust) minder geïnvesteerd wordt in echt contact met je partner.

Daarnaast wijst onderzoek uit dat intensief Facebook-gebruik gevoelens van jaloezie aanwakkert, zowel bij de Facebook-gebruiker als bij de partner. 

Eerder onderzoek heeft uitgewezen dat Facebook-gebruik een nadelig effect kan hebben op je algeheel gevoel van welbevinden en zelfwaardering. De Facebook-gebruiker die regelmatig geconfronteerd wordt met de leuke momenten uit het leven van anderen kan daardoor een negatievere kijk op het eigen leven ontwikkelen. In het eigen leven kennen we ook immers de minder leuke kanten.

Kortom… je kunt wel raden hoe het advies luidt…

Film: Dorian Gray

Wie het prachtige boek The Portrait of Dorian Gray van Oscar Wilde nog nooit gelezen heeft zou dit eerst moeten lezen. Maar daarna is de verfilming van het boek, getiteld 'Dorian Gray' zeker de moeite waard. In de loop der jaren heb ik meerdere verfilmingen van het boek gezien, maar deze mag er zeker zijn. Met een mooie hoofdrol van Ben Barnes als Dorian Gray en Colin Firth als Lord Henry Wotton. De film, onder regie van Olive Parker, is niet nieuw. Hij dateert uit 2009, maar ik zag hem pas enkele weken geleden. 

Lord Henry fluistert Dorian, als de slang in het paradijs, in zijn oor…  Ik citeer hier even Wilde in de Nederlandse vertaling: “De ingetoomde wilde leeft tragisch voort in de zelfverloochening waarmee ons leven is besmet. En voor onze onthouding worden we gestraft. Iedere impuls die we verstikken nestelt zich in de geest en blijft ons vergiftigen. Terwijl eenmaal zondigen het lichaam van zijn zonde verlost, want handelen is een vorm van loutering. Waarna ons niets rest dan de herinnering aan het genot of de weelde van het berouw. De enige manier om de verzoeking te ontkomen, is eraan toe te geven. Weersta hem, en je ziel zal verkwijnen van verlangen naar wat hij zich heeft ontzegd, van smachten naar wat zijn monsterachtige wetten tot monsterachtig en verboden hebben verklaard. Men zegt wel dat alle waarlijk grote gebeurtenissen van de wereld zich in de geest afspelen. En ook de waarlijk grote zonden van de wereld worden in de geest bedreven, louter in de geest. Uzelf, mijnheer Gray, u hebt, met al uw jeugd zo rozenrood, u, rozenblanke jongeling, hebt hartstochten gekoesterd die u hebben bevreesd, gedachten die u met afgrijzen hebben vervuld, dagdromen en nachtelijke dromen waarvan de herinnering uw wangen met schande zou moeten bedekken…’ 

‘Houd op!’, stamelde Dorian Gray. ‘Houd op!’ U brengt me in verbijstering. Ik weet niet wat ik zeggen moet. Er moet een antwoord zijn op wat u zegt, maar ik weet niet welk. Zeg niets meer. Laat me nadenken. Of liever, laat me proberen niet na te denken”

De film 'Dorian Gray' is een mooi gefilmd, spannend psychologisch drama over de mooie Dorian die vol innerlijke conflicten tussen het Id en het Super Ego (een psychoanalytische kijk op dit verhaal ligt voor de hand) eeuwig jong blijft en zijn geschilderde portret dat langzaam de tekenen van zijn zonden laat zien. Wilde schreef de roman, zijn enige roman, in 1891.

De film doet af en toe een beetje denken aan een moderne horror film, maar de mooie filmbeelden, de acteurs en het ijzersterke boek maken deze film mijns inziens zeker het kijken waard.

Even een mooi liedje,

zo aan het begin van dit paasweekend.

Ik vertrek morgen naar Londen voor het concert

van James Blunt a.s. zaterdag, vandaar...

Groene thee verbetert cognitieve prestaties

Zwitserse onderzoekers deden onderzoek naar cognitieve capaciteiten en diverse dranken, en ontdekten dat groene thee in belangrijke mate het werkgeheugen verbetert.

Door de groene thee gaan de partiële kwab en de frontale cortex beter samenwerken. Hierdoor gingen de prestaties van de proefpersonen omhoog.

Eerder wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat groene thee de effectieve connectiviteit (samenwerking) in het brein vergroot.

Ook heeft groene thee positieve effecten op depressies, verkleint het de kans op een beroerte en zijn er diverse onderzoeken die aantonen dat het dagelijks drinken van groene thee de kans op kanker verkleint.

Kortom, het is een kleine moeite…  6 kopjes (dat is wat meestal in onderzoeken genoemd wordt) groene thee per dag!

Onderzoek naar onrustige gedachten en dwangmatig gedrag

Nieuw boeiend wetenschappelijk onderzoek van zestien verschillende universiteiten toont aan dat maar liefst 94% van de mensen weleens last heeft van ongewenste, opdringerige gedachten of onrustige impulsen.

Als mensen hier vaak last van hebben spreken we van een obsessief compulsieve stoornis. Het onderzoek suggereert dat het enige verschil vooral gelegen is in het feit dat de mensen met een obsessief compulsieve stoornis zich hier te druk om maken.

De conclusie is dat onrustige of wat dwangmatige gedachten niet het probleem zijn, maar wat je er van maakt. Het staat of valt bij de waarde die je er aan toekent.

Dit eenvoudige inzicht is een aardige eerste stap in de behandeling van mensen met een obsessief compulsieve stoornis, of met dit soort elementen in hun klacht. Het is goed om je te realiseren dat dit heel vaak voorkomt en dat de meeste mensen zich er niet al te druk om maken.

Desalniettemin zou ik mensen met een obsessief compulsieve stoornis willen aanraden zo snel mogelijk in therapie te gaan. De klacht verdwijnt, als deze eenmaal ontwikkeld is, niet vanzelf en kan aanzienlijke hinder en schade aanrichten in je leven.

Regelmatig maak ik het mee dat mensen na jaren van dwangmatig gedrag of gepieker ervaren dat de klacht relatief eenvoudig te verhelpen is. De winst van wat therapeutische sessies kan dan heel groot zijn.

Grip en controle als doel...

Het is fijn om dingen los te kunnen laten, om vrij en creatief te kunnen zijn… maar dat geldt pas als je eerst grip en controle kunt hebben. Daarom is grip en controle soms een belangrijk en goed bereikbaar doel in therapie.

Als je last hebt van angst of onzekerheid dan is dat vaak omdat je geen grip hebt op bepaalde gevoelens of bepaalde processen. Je hebt daarom niet het vertrouwen dat je dingen aan kunt en bent als gevolg daarvan voortdurend gespannen of waakzaam.

Cliënten die bij mij in therapie zijn leren om weer grip te krijgen en zich daardoor rustig en veilig te voelen. Pas als je het gevoel hebt dat je je eigen emoties kunt sturen en bedienen, kun je pas echt vrij en rustig functioneren.

Je kunt dat vergelijken met een groot onbewust controle paneel, waarmee je tal van functies kunt regelen. 

Je kunt niet alleen leren regelen hoe je je voelt, maar ook bijvoorbeeld waar je spanning vasthoudt of loslaat. Mensen die last hebben van een prikkelbare darm, bijvoorbeeld, leren om onbewust de spanning in de darm los te laten. Dat zijn dingen die je alleen met je bewuste niet voor elkaar krijgt.

Soms zegt een client tegen mij dat hij of zij het zo moeilijk vindt om ‘los te laten’… het is dan vaak een verademing om te beseffen dat loslaten pas zinvol is als je eerst de ervaring en het vertrouwen hebt dat je kunt vasthouden, dat je grip en controle kunt hebben.

Daarom leren we vaak in therapie als eerste om weer grip en controle te krijgen over je gevoelens en innerlijke processen.

Maskers...

Het gebeurt vaak dat ik cliënten hoor vertellen dat ze te veel een rol spelen, te veel en te vaak een masker op hebben. “Ik ben altijd maar aardig en vriendelijk tegen iedereen…, maar zo voel ik me niet…”, zegt iemand dan bijvoorbeeld. “Niemand kent me… echt…”

We zijn zo geleerd om van jongs af aan onze gevoelens weg te stoppen en sociaal wenselijk gedrag te vertonen, dat het een volledig automatisme is geworden. Ik zie het soms letterlijk gebeuren als mensen hun jas weer aantrekken en ik met ze mee door de gang naar de voordeur loop. Ze stappen weer in hun veilige, vertrouwde rollen. Compleet met een andere tempo, een ander postuur, andere bewegingen.

Enerzijds is er niks mis mee dat we veilige, vertrouwde rollen kunnen spelen, als er anderzijds ook maar ruimte is voor de echte persoon die zich soms even veilig achter die rol wil verschuilen. 

Als mensen innerlijk het contact met het ‘eigen ik’ kwijtraken, sluipt er langzaam een vermoeid, onbevredigend gevoel in hun leven. Het wordt dan steeds moeilijker om diep van binnen energie en passie te voelen. Een dof en leeg gevoel, of soms gevoelens van doelloosheid en angst, liggen dan soms op de loer.

In therapie gebruiken we weleens de metafoor van ‘een innerlijk kind’. Het niet aangepaste, pure in jezelf. Het is van groot belang voor je algeheel functioneren en welzijn dat je dat innerlijke contact behoudt. Dat je als het ware als een liefdevolle ouder aandacht besteedt aan je ‘innerlijke kind’.

In therapie leren cliënten bijvoorbeeld om diep van binnen weer contact te maken met dat ‘eigen ik’ en weer te gaan luisteren naar… en zekerheid te vinden in… die eigenheid.

Het resultaat is dat iemand weer meer zichzelf wordt, weer meer kan gaan genieten van het leven en in zijn of haar eigen kracht komt te staan. Met het ontdekken en erkennen van je ‘eigen ik’ krijg je weer de beschikking over al je eigen mogelijkheden.

Burnout en terugval

Vrijwel dagelijks werk ik met mensen die ernstige burnout klachten hebben. En heel vaak zijn deze mensen al eerder burnout geraakt en in therapie of coaching begeleid. De vraag is dan: wat gaat er steeds mis? Hoe komt het dat veel mensen eens in de zoveel tijd opnieuw in een burnout terechtkomen, en vaak steeds dieper wegzakken.

Bij burnout klachten gaat het om de energie die letterlijk op is. Het lukt niet meer om de dagelijkse dingen te doen, zelfs niet als je je extra inspant. 

Klachten nemen toe, variërend van concentratieproblemen, vergeetachtigheid, emotionele labiliteit, piekeren, slaapproblemen, prikkelbaarheid, lichamelijke klachten, compensatiegedrag etcetera. En vaak kom je bij dit soort burnout klachten van de ene klacht in de ander terecht.

Daarom is het mijns inziens essentieel dat je niet alleen ’tot rust komt’, of leert ‘orde op zaken te stellen’ of ‘grenzen te stellen’, maar dat je daadwerkelijk aan de slag gaat met het achterliggende onbewuste mechanisme waardoor je steeds vastloopt, en de onbewuste mechanismen die je huidige burnout klachten veroorzaken en je systeem ontregelen.

Soms is dat een automatisme waardoor je constant te veel spanning vasthoudt en te intensief dingen doet, of een voortdurende twijfel aan jezelf waardoor je op je tenen gaat lopen of gaat pleasen, of andere automatismen waardoor je uiteindelijk jezelf uitput.

Belangrijk is om je burnout bij de basis aan te pakken. Zowel in de preventie en reïntegratie, als in de eerste stap: het herstel en weer op energie komen.

Als ik namelijk kijk naar het standaard burnout protocol, dat door 95% van de reïntegratiebureaus gebruikt wordt, dan zie ik niets staan over het daadwerkelijk herstel van vitale functies als focus, concentratie, grip op emoties etcetera.

En het zijn juist die functies waarmee je in essentie de stappen in de richting van je herstel kunt gaan zetten. 

In de coaching van clienten met burnout klachten werk ik allereerst veel aan het herstellen van die functies. Als je concentratie namelijk weer iets beter wordt, kosten dagelijkse dingen minder energie. 

Concentratie is naar buiten gerichte aandacht. Eenzelfde proces is er ook naar binnen gericht, dan noemen we het ‘grip op je emoties’. Zolang je die functies niet herstelt, blijf je emotioneel labiel en blijft dat gedurende je reïntegratie veel energie kosten.

Kortom, het aanpakken van klachten, in het bijzonder bij burnout klachten, bij de basis loont. Zo werk je opbouwend aan je herstel en voorkom je dat je herstel en reïntegratie meer is dan ‘tot rust komen’ en dat je telkens opnieuw terugvalt in je oude automatismen.

FIJNE VALENTIJNSDAG...!

Je paard voor je wagen spannen

Vaak heb ik mensen in therapie die al van alles gedaan hebben om te bereiken wat ze graag willen. Of het nu gaat om een leven zonder psychische klachten, om stappen in hun carrière, een leuke relatie of om meer materiële doelen. Het ontbreekt meestal niet aan actie en motivatie.

Het is echter essentieel dat je leert het paard voor de wagen te spannen. Daarmee bedoel ik: dat je alles in jezelf in het werk stelt om te bereiken wat je wilt. Er wordt weleens makkelijk gezegd: ‘Je kunt alles, als je maar wilt…’ of ‘Geloof in je dromen…’

Maar zo simpel is het mijns inziens ook weer niet. Je kunt dolgraag een zonsondergang willen zien, en vurig, actief, goed voorbereid en enthousiast naar het oosten lopen… 

Zolang je innerlijke strategieën niet zo zijn ontwikkeld dat je ook ècht automatisch gebruik kunt maken van je mogelijkheden, zal het je niet of nauwelijks lukken. Het ontbreekt je eenvoudigweg aan toegang tot je hulpbronnen. Het is als op weg gaan zonder landkaart, zonder wegen, zonder brandstof… en toch vurig hopen dat je precies op de gewenste plek gaat uitkomen.

In hypnotherapie en in de daarmee verbonden coaching leren cliënten om onbewust gebruik te maken van hun mogelijkheden. Om meer uit zichzelf te halen en geleidelijk hun doelen te bereiken. Dat gaat veel beter en creatiever dan al die bewust aangeleerde stategieën, technieken en trucs.

Je leert in therapie om je onbewuste mogelijkheden te benutten. Door al je vroegere leerervaringen zo in te zetten dat ze je nu automatisch helpen om je nieuwe doelen te bereiken of je klachten bij de oorsprong aan te pakken.

En dat doen we niet met je denken, maar met je voelen en je innerlijke automatismen. Het gaat daarbij allemaal om ‘onbewust leren’. Dat klinkt misschien vaag, maar je kent dat wel… onbewust leren.

Toen je bijvoorbeeld leerde fietsen toen dacht je aanvankelijk wellicht dat het om trappen en sturen ging, maar al snel merkte je dat je iets heel moeilijks moest leren… dat is: evenwicht. En terwijl je dat leerde, kon je er niet eens woorden aan geven. Een ingewikkeld proces van gewicht verplaatsen, snelheid inschatten, motoriek etcetera vond plaats. Te ingewikkeld om je vinger op te leggen… en je leerde het… onbewust.

Zo is het ook met veel innerlijke vaardigheden. Vaardigheden om je doelen te bereiken of je klachten aan te pakken. Je kunt ze eigenlijk alleen op onbewust niveau goed aanleren. Dan worden ze automatisch en blijven ze echt bij je. Onbewust, je zou kunnen zeggen ‘in vaagheid’, diep van binnen.

Praat met je kind over 'pesten'

Ik heb vaak volwassenen en jongeren in therapie die lijden aan klachten die voortkomen uit langdurig pestgedrag op school. Vaak begint het al vroeg op de basisschool en soms heeft iemand de pech dat het pestgedrag zich voortzet op de middelbare school.

Regelmatig lees ik wat onderzoeken en literatuur rondom dit onderwerp. Zo las ik vandaag het Landelijk Onderzoek Pesten uit 2012, waaraan 87 scholen meededen en in totaal 9588 leerlingen werden ondervraagd.

Zestien procent van de leerlingen in het basisonderwijs geeft tijdens dit onderzoek aan dat ze de voorgaande weken zijn gepest. De gepeste leerlingen zijn even vaak meisjes als jongens, en zitten voornamelijk in de groepen 5 en 6 van de basisschool. In de groepen 7 en 8 lijkt het aantal pestincidenten iets af te nemen.

Leerlingen die gepest worden voelen zich significant minder veilig in en rondom school. De gepeste leerlingen geven vaak aan dat de leerkracht niet of onvoldoende alert is op pestgedrag en niet of slecht luistert naar het gepeste kind. 

Van de leerlingen die gepest worden zegt twintig procent dat dit dagelijks gebeurt, en een derde van deze kinderen wordt ook tijdens de les in de klas gepest. Wat de conclusie van veel slachtoffers bevestigt dat leerkrachten vaak te weinig signaleren. Gevoelens van boosheid (66%) en verdriet (50%) en alleen (45%) wisselen elkaar af.

Naast de verantwoordelijkheid van de school (die mijns inziens vaak een veel te soft beleid hanteert en de pestkoppen te lang de hand boven het hoofd houdt) is het ook de verantwoordelijkheid van ouders om hier alert op te zijn. 

De schade bij de slachtoffers van pesten is vaak groot en verregaand, dat zie ik dagelijks in mijn therapeutische praktijk, en ieder kind dient te leren sociaal vaardig en invoelend te functioneren. Pesten is dus een onderwerp van gesprek dat in de opvoeding moet terugkomen, of je kind nu slachtoffer, dader, meeloper of getuige is. 

Mijn vaste bloglezers weten wel dat ik bewonderaar ben van de Canadese regisseur Xavier Dolan. Dolan heeft deze prachtige, aangrijpende en wat pathetische videoclip gemaakt van het nummer ‘College Boy’ van de Franse band Indochine.

Xavier Dolan

Allemaal de beste wensen voor 2014 !